Hittestress bij rundvee, pluimvee en varkens voorkomen
De zomerperiode brengt zon, warmte en vreugde met zich mee. Of toch voor ons, want hoge temperaturen en aanhoudende droogte zijn een recept voor hittestress bij dieren. Maar wat is hittestress, hoe merk je dat jouw dieren er last van hebben en welke maatregelen kan je zelf nemen? Met dit handig overzicht perk je hittestress bij rundvee, pluimvee en varkens zoveel mogelijk in.
Wat is hittestress?
De meeste dieren zijn warmbloedig en moeten op elk moment hun lichaamstemperatuur op peil houden. Wanneer een dier door hoge temperaturen en luchtvochtigheid niet meer in staat is om zijn eigen lichaamstemperatuur te regelen, ontstaat hittestress. Helaas zijn aan hittestress enkele gezondheidsrisico’s verbonden die niet te overzien zijn.
Hoe merk je hittestress op en hoe pak je het aan?
Rundvee
Hittestress is op te merken bij koeien wanneer ze een verminderde eetlust krijgen en hun ademhaling versnelt. Ze blijven een pak langer rechtstaan dan normaal om de warmte kwijt te raken, rusten voortdurend, gaan hijgen en drinken meer. Langdurige hittestress is enorm nefast voor rundvee. Denk maar aan een lagere weerstand, een verhoogd risico op pensverzuring en klauwproblemen, een verminderde melkgift en zelfs vruchtbaarheid.
Pluimvee
Wanneer pluimvee last krijgt van de warmte, gaan ze hijgen, houden ze hun bek open, maken ze trillende bewegingen ter hoogte van de keel en houden ze hun vleugels van het lichaam verwijderd in de hoop extra koeling te krijgen. Ze gaan ver van elkaar zitten, wat bij een hoge bezettingsdichtheid niet altijd mogelijk is. Ze gaan ook veel meer drinken dan eten en ademen sneller dan normaal. Problemen die kunnen opduiken door een te lange blootstelling aan hoge temperaturen en luchtvochtigheid bij pluimvee zijn: acute sterfte bij vleeskuikens (waarbij snelle groeiers veel gevoeliger zijn dan trage groeiers), een lagere zuurtegraad in het bloed, een verminderde doorbloeding van de darmen, een slechtere schaalkwaliteit en een verandering in de hormoonbalans. Deze zaken en nog vele andere negatieve effecten zorgen voor forse productieverliezen.
Varkens
Varkens die te warm hebben, ervaren heel wat stress. Dit is op te merken aan het hijgen, maar ook aan het feit dat ze zich gaan afzonderen van hun soortgenoten en op de koelste plekken gaan neerliggen (gietijzeren roosters zijn hiervoor beter dan plastiek roosters). Bovendien gaan ze zichzelf op verschillende manieren proberen te bevochtigen (drinkbak of drinknippels, urine en mest, …), zodat de warmte zoveel mogelijk via hun huid naar buiten kan. Bovendien vermindert hun eetlust, wat enorm nefast is voor de groei. In de kraamstal zien we vooral een verminderde melkgift. Hittestress is ook steeds een synoniem van vruchtbaarheidsproblemen bij zeugen, onrust en een verhoogde kans op agressie bij vleesvarkens.
Welke maatregelen kan je nemen om dieren te behoeden voor hittestress?
Natuurlijk zijn er enkele maatregelen die je zelf kan nemen om jouw dieren te behoeden voor de warmte. Voor rundvee, pluimvee en varkens zijn verschillende formules aangewezen, maar meestal worden aanpassingen doorgevoerd in het voer en in de stal.
Maatregelen voor rundvee
Door de toevoeging van pensbestendig vet in het voer, geef je rundvee extra energie mee zonder de pens te belasten. Dit helpt om de gevolgen van de lagere, droge stofopname te beperken. Omdat de koeien ook minder frequent eten, ervaren ze grotere schommelingen in de pens pH. Een langwerkende pensbuffer zoals Maxibuff kan helpen om de pens pH te stabiliseren. Bij hittestress ervaren koeien ook een hogere oxidatieve stress wat kan verholpen worden door natuurlijke antioxidanten zoals pensbestendig druivenpitextract of vitamine E in het rantsoen te verwerken.
Zorg daarnaast voor voldoende ventilatie en water in de stal, zodat koeien op elk moment verkoeling kunnen zoeken.
Oplossingen voor pluimvee
Er gebeurt een shift in de vochtbalans van kippen wanneer het warm is. Deze vochtbalans moet hersteld worden met elektrolyten, waarmee we inspelen op het zuur-base evenwicht dat onder druk staat bij warme temperaturen. Ook het gebruik van bétaïne kan verkoelend werken. Bovendien verbruiken kippen enorm veel antioxidanten wanneer ze hittestress ervaren. Daarom voegen we natuurlijke antioxidanten op basis van druiven- of pompelmoespit toe aan het rantsoen. Daarnaast zijn ook vitamine C of E aangewezen. Om de luchtwegen te verkoelen kiezen we vooral voor etherische oliën op basis van eucalyptus of menthol.
Naast producten, is ook stalmanagement belangrijk om hittestress op stalniveau aan te pakken. Zo is het belangrijk om koelsystemen te voorzien met een aangepaste druppelgrootte om de lucht af te koelen bij de luchtinlaat van de stal.
Aanpassingen voor varkens
Ook varkens verliezen antioxidanten, dus ook voor deze dieren zijn natuurlijke antioxidanten of vitaminen een goed idee. Een extra toevoeging van bétaïne biedt ook soelaas. In het kader van stalmanagement zijn vernevelingsinstallaties belangrijk. Ze brengen een fijne mist in de stal waardoor de lucht afkoelt en dieren comfortabeler kunnen ademen én verkoeld worden. Daarnaast kan je via het aanpassen van de voederbeurten (op minder warme momenten van de dag) en het concentreren van het voeder (met extra vet) de interne warmteproductie van de dieren verminderen. Zo kunnen ze beter omgaan met de externe warmte.
Hulp nodig om je dieren te behoeden tegen hittestress?
De nutritionisten van VDS Premix hebben alles in huis om jouw dieren te behoeden tegen de warmte. Moet er een aanpassing in de stal gebeuren of is een verandering van het rantsoen aangewezen? Ze informeren je met diepgaande kennis over de mogelijkheden en kiezen de beste formules voor jouw rundvee, pluimvee en varkens. Zo ben je er zeker van dat jouw geliefde dieren de zomerperiode doorkomen zonder problemen, beloofd.
Ik wil meer informatie over jullie diensten voor hittestress
